بررسی اثر رفتار مصرفی و ویژگی های دموگرافیک بر تقاضای انواع گوشت در مناطق شهری و روستایی: کاربرد مدل تقاضای تقریبا ایده آل (aids)

به طور کلی در ادبیات تقاضای گوشت دو رویکرد وجود دارد: رویکرد اول مبتنی بر این است که تغییرات در تقاضای گوشت ناشی از تغییرات ویژگی های دموگرافیک و اقتصادی- اجتماعی مصرف کنندگان می باشد. رویکرد دوم؛ تغییرات ساختاری را علت تغییرات الگوی مصرفی انواع گوشت می داند. مطالعه حاضر بر رویکرد اول تمرکز دارد و در تلاش است که به این سوال پاسخ دهد که آیا علاوه بر متغیرهای اقتصادی مانند قیمت، رفتار مصرفی گذشته خانوار و متغیرهای دموگرافیک نظیر بعد خانوار، سن سرپرست خانوار، تعداد افراد باسواد و شاغل در خانوار بر الگوی مصرفی گوشت خانوارهای شهری و روستایی ایران اثر گذار است؟ به منظور دستیابی به -اهداف مطالعه، ابتدا با استفاده از تئوری جمع سازی کالای مرکب (gcct) شرایط جمع-پذیری انواع گوشت شامل گوشت قرمز ، گوشت مرغ و گوشت ماهی مورد بررسی قرار گرفت . نتایج حاکی از آن است که شرایط تجمیع در مورد سه نوع گوشت مورد بررسی وجود دارد و امکان برآورد سیستمی از معادلات شامل انواع گوشت وجود دارد بنابراین، تقاضای انواع گوشت با بکارگیری الگوی تقاضای تقریباً ایده آل (aids) با لحاظ عادات مصرفی و متغیرهای دموگرافیک (شامل بعد خانوار، سن سرپرست خانوار، تعداد خانوارهای با سن سرپرست کمتر از 30 سال، بین 30 تا 60 سال و بیشتر از 60 سال)، تعداد افراد باسواد در خانوار و تعداد افراد شاغل در خانوار) برای خانوارهای شهری و روستایی طی سالهای 88-1361 برآورد گردید. در ادامه کشش های قیمتی و مخارج محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد که با افزایش اندازه خانوار شهری مصرف گوشت قرمز و گوشت مرغ به یک میزان زیاد شده است. همچنین با افزایش تعداد افراد باسواد و شاغل در خانوارهای شهری، مصرف گوشت قرمز کاهش می یابد، درحالیکه مصرف گوشت مرغ و ماهی بیشتر می شود. علاوه بر این، خانوارهای شهری با سرپرست دارای رده های سنی مختلف تمایل دارند که الگوهای مخارج مختلفی برای مصرف انواع گوشت داشته باشند. در مناطق روستایی هر چقدر اندازه خانوار بزرگ تر باشد، سهم مخارج اختصاص یافته به گوشت قرمز کاهش می یابد. هر چه تعداد افراد باسواد در خانوارهای روستایی بیشتر می شود الگوی مصرفی بسمت مصرف گوشت قرمز افزایش می یابد. با افزایش تعداد افراد شاغل در خانوارهای روستایی مصرف گوشت در این خانوارها به طور کلی کاهش می یابد. در الگوی مصرف خانوارهای روستایی استمرار عادت مصرفی در مصرف گوشت قرمز و مرغ وجود دارد.